Wstępne badania pracowników to istotny etap zatrudnienia, mający na celu sprawdzenie zdolności pracownika do wykonywania określonej pracy oraz ocenę jego stanu zdrowia. Czynność ta jest obowiązkowa zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika, a jej brak może skutkować konsekwencjami prawnymi dla obu stron. W artykule przedstawimy, jakie czynności należą do wstępnych badań pracowników, jak przebiegają one w Polsce i co jest ich celem.
Etapy wstępnych badań pracowników
Pierwszym etapem wstępnych badań jest zgłoszenie się nowego pracownika do lekarza medycyny pracy. Na konsultacji lekarz przeprowadza wywiad z pracownikiem oraz bada go pod kątem ewentualnych chorób przewlekłych czy przeciwwskazań do wykonywania danej pracy. Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie badań diagnostycznych, takich jak badanie krwi, badania wzroku czy spirometria. W przypadku niektórych zawodów konieczne są również dodatkowe badania specjalistyczne, np. audiometria u osób pracujących z dużym hałasem.
Badania pracowników w Krakowie oraz innych miastach Polski obejmują również badania okresowe oraz kontrolne. Badania okresowe mają na celu monitorowanie stanu zdrowia pracownika w trakcie zatrudnienia i są przeprowadzane co pewien czas w zależności od rodzaju wykonywanej pracy. Badania kontrolne natomiast są realizowane w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zawodowej, po dłuższej nieobecności w pracy czy po zmianie stanowiska pracy.
Obowiązki pracodawcy w zakresie badań pracowników
Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi możliwość przejścia wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich. Jest również odpowiedzialny za pokrycie kosztów tych badań oraz za utrzymanie dokumentacji medycznej pracowników. Warto zaznaczyć, że pracodawca nie ma prawa do żądania od pracownika informacji na temat jego stanu zdrowia czy chorób przewlekłych – jedynym dokumentem, jaki otrzymuje, jest orzeczenie lekarskie o zdolności do pracy.
Wstępne badania pracowników mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa i komfortu pracy zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Prawidłowo przeprowadzone badania pozwalają wykryć ewentualne przeciwwskazania do wykonywania danego zawodu oraz chronią przed ryzykiem wystąpienia chorób zawodowych.